Even een verklaring van de kleuren, ik hou van kleuren en vind het lekkerder lezen dan gewoon zwarte letters op een witte achtergrond.                                                                                                          Wat in het WIT staat zijn de kop teksten.                                                                                                         De  TURKOOIS dat zijn extra vermeldingen.                                                                                                     De kleur GEEL staat altijd voor getallen.                                                                                                           De ROZE kleur is voor termen die tussen de regels staan van het verhaal.                                             De rest van de kleuren is het verhaal zelf.

We weten allemaal dat we per dag genoeg groenten en fruit moeten eten.                                             (‘twee ons groenten en twee keer fruit…’). Maar voordat we onnadenkend allerlei groenvoer naar binnen proppen: waar zijn die vitamientjes eigenlijk goed voor?

Termen:                                                                                                                                                                     Ik probeer zoveel mogelijk termen die onder streep te zijn uit te legen, maar je komt van het ene woord in het anderen, dus kan niet alles vertalen naar het begrip wat de gewone mens weet, of je moet er voor geleerd hebben. De meeste vertaling komt van Wikipedia dat is dan toch wel de meest vertrouwde omschrijving.

Wat is Carotenoïden.                                                                                                                                           Carotenoïden zijn de precursors van vitamine A en komen in veel soorten groenten en fruit voor. Er bestaan meer dan 500 varianten, waaronder ß-caroteen en luteïne. Carotenoïden zijn in vet oplosbare antioxidanten. Men vermoedt dat ze een belangrijke rol spelen bij de bescherming van vetmembranen tegen oxidatie.

Wat is Luteïne.                                                                                                                                                         Luteïne is een carotenoïde, een gele kleurstof. De naam komt van het Latijn luteus = geel. Het komt voor in vele planten, echter wordt het meestal commercieel geïsoleerd uit gras, wier, brandnetels of Tagetes soorten. Als additief is het in de EU toegestaan onder E-nummer E161b.

Wat is Antioxidanten.                                                                                                                                           Antioxidanten is een verzamelnaam voor stoffen zoals de vitamines E en C, spoorelementen zoals seleen en bioactieve stoffen, zoals aanwezig in groente en fruit. Antioxidanten vangen vrije radicalen weg. Dit zijn agressieve stoffen die in ongunstige gevallen schade kunnen geven aan cellen en weefsels.

Wat is bèta-caroteen.                                                                                                                                           Bèta-caroteen is een precursor voor vitamine A (retinol) en wordt daarom ook wel provitamine A genoemd. Het komt onder andere voor in groenten en gele of oranje vruchten, waar het (deels) voor de kleur verantwoordelijk is. De bèta-caroteen molecule bestaat ruwweg uit twee retinol moleculen die aan elkaar gekoppeld zijn.

Wat is precursor.                                                                                                                                                     Een precursor, ook wel uitgangsstof, is een stof die als voorloper dient voor een andere stof en deel uitmaakt van de nieuwe stof. Zo is β-caroteen (provitamine A) een precursor van vitamine A en progesteron van alle steroïdehormonen, zoals cortisol, aldosteron, testosteron, oestron en oestradiol.

Wat is Retinol moleculen.                                                                                                                                   Retinol of vitamine A1 is een vet-oplosbaar vitamine. Het kan in het lichaam worden gemaakt van bèta-caroteen, dat daarom wel pro-vitamine A wordt genoemd. Vitamine A is van belang voor de opbouw van haarvaten en daarmee voor de gezondheid van alle cellen. Het is bouwsteen van het lichtgevoelige pigment rodopsine dat voorkomt in de staafjes in het netvlies van de ogen. De hoeveelheid vitamine A en bèta-caroteen wordt weergegeven in retinol-equivalenten (RE). 1 microgram retinol = 1 retinol-equivalent = 12 microgram bèta-caroteen = 3,33 IE retinol. IE of Internationale Eenheid is een oudere, maar nog veel gebruikte eenheid voor vitamine A.

Wat is lycopeen.                                                                                                                                                   Lycopeen is een fytochemische stof die behoort tot een groep pigmenten die bekend staan als carotenoïden. Deze antioxidant is rood van kleur, en komt niet alleen in tomaten (en in alle producten waarin tomaat verwerkt is) voor. Zongedroogde tomaten en tomatenpuree bevatten de meeste lycopeen.

Wat is Fytochemische stof.                                                                                                                                   Actieve chemische verbinding in planten met antioxiderende eigenschappen die het immuun systeem stimuleert en andere gunstige effecten heeft op de gezondheid. De verschillende types van fytochemische stoffen omvatten de carotenoïden, de flavonoïden, de isoflavonen en de fyto-oestrogenen. Onderzoekers buigen zich over de mogelijke rol van fytochemische stoffen in kankerpreventie.

Wat is Collageen.                                                                                                                                                   Collageen is een lichaamseigen stof. Het is een eiwit, dat het bindweefsel bij elkaar houdt. Bijvoorbeeld in je botten, bloedvaten, maar ook in je huid. De lederhuid (middelste laag van je huid) bestaat voor 30% uit collageen.

Wat is Anthocyaan of anthocyanen.                                                                                                                   Anthocyaan of Anthocyanen zijn kleurstoffen die in de cel vacuole van hogere planten voorkomen, vooral in de epidermiscellen en behoren tot de flavonoïden. Er zijn ongeveer 250 verschillende anthocyanen bekend. Ze komen overal in de plant voor, maar vooral in bloemen, vruchten en bladeren.

Wat is Catechine.                                                                                                                                                     Catechine is een verzamelnaam voor verschillende polyfenolen die als antioxidant in planten voorkomen. Ze zitten onder meer in thee, cacao en wijn. Het komt het meest voor in de bast van de acacia en ontleent daar zijn naam aan.

Wat is Foliumzuur.                                                                                                                                                  Foliumzuur is een van de weinige vitamines waarvan Nederlanders niet altijd genoeg binnenkrijgen, vooral zwangere vrouwen. Foliumzuur wordt ook wel vitamine B11 genoemd. Foliumzuur is nodig voor de groei en goede werking van het lichaam en voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen.

Wat is Calcium.                                                                                                                                                 Calcium is een mineraal dat nodig is voor de opbouw en het onderhoud van de botten en het gebit. Calcium helpt tegen botontkalking op latere leeftijd en is nodig voor een goede werking van de zenuwen en spieren, de bloedstolling en het transport van andere mineralen in het lichaam.

Wat is Magnesium.                                                                                                                                       Magnesium is een belangrijk mineraal voor heel wat biochemische processen in het lichaam.         Het is belangrijk om via de voeding en op regelmatige basis magnesium in te nemen, want ons lichaam kan het zelf niet aanmaken.

Wat is Bromelaïne.                                                                                                                                     Bromelaïne is een verzamelnaam voor een groep van enzymen (sulfhydryl-proteolytische) met een breed bereik, die uit de ananasplant worden gewonnen. De steel van deze plant bevat de hoogste concentratie hiervan en hieruit wordt bromelaïne voor therapeutische doeleinden gewonnen.

Wat is proteolytische. (van het woord sulfhydryl is niks te vinden)                                                           Proteolyse is de biologische afbraak (hydrolyse) op intra- of extracellulair niveau van proteïnen door enzymen, die in dit verband ook wel proteasen worden genoemd. Bij proteolyse komen peptiden en aminozuren vrij, die opnieuw kunnen worden gebruikt voor de eiwitsynthese of voor het produceren van energie. Wanneer een eiwit zichzelf afbreekt, wordt dit autoproteolyse genoemd.